Definicja marketingu. Rodzaje marketingu

Marketing jest ściśle powiązany z funkcją zbytu towarów przez przedsiębiorstwo. Jest on narzędziem firm, służącym do kształtowania i spełniania oczekiwań odbiorców, przy zachowaniu zysku finansowego producenta. Jednak jaka jest jego szczegółowa definicja?

Czym jest marketing? Definicja marketingu

Definicję w szerokim ujęciu zaproponował Robert Nowacki, posiłkując się sformułowaniem wypracowanym przez Amerykańskie Stowarzyszenie Marketingu z 1985 roku. Określił on marketing jako "proces planowania i urzeczywistniania koncepcji, cen, promocji oraz dystrybucji idei, dóbr i usług (...)" - w celu spełnienia potrzeb klienta przy satysfakcjonującej wymianie handlowej. Takie ujęcie, obejmujące podstawowe kwestie związane z produktem, ceną, miejscem i środkami promocji, nazywane jest w literaturze przedmiotu jako "marketing-mix".

Z kolei Anna Czubała w "Podstawach marketingu" wyróżniła dwie grupy znaczeniowe pojęcia marketingu - interpretowane klasycznie oraz ukształtowane już we współczesności.

Tradycyjna jego definicja związana jest z utożsamianiem go wyłącznie z czynnościami wspierającymi, takimi jak oddziaływanie na konsumenta, poprzez przekazy reklamowe. W rozumieniu współczesnym przyjmuje się, że marketing jest dążeniem do zaspokojenia potrzeb klienta i "usatysfakcjonowania go" na wielu płaszczyznach. Autorka wskazuje, że takie ujęcie problemu jest trudniejsze do zdefiniowania ze względu na mnogość definicji współczesnego rozumienia marketingu: "funkcjonalny i podmiotowy zakres tak rozumianego marketingu jest jednak wskutek tego trudny do jednoznacznego określenia".

Stąd też zaproponowano kolejny podział tych znaczeń, tym razem jako ujęcia klasycznego oraz szerokiego. Klasyczne spojrzenie na problem współczesnego marketingu będzie wiązało się ze zrównoważonym planowaniem, zarządzaniem i kontrolowaniem wszystkich gałęzi przedsiębiorstwa, ukierunkowanych na sprzedaż produktów i usług. Szersze ujęcie kładzie większy nacisk na pragnienia kryjące się za potrzebami jednostek oraz na szeroko rozumianą, satysfakcję konsumenta. Philip Kotler uważał, że tak rozumiany marketing może być procesem społecznym i zarządczym, dzięki któremu wymieniane są nie tylko towary, ale i wartości społeczne.

Reklama nie jest już jedynie formą wzmocnienia sprzedaży - dziś wchodzi w znacznie szersze spektrum działań i narzędzi. Przemiany rynkowe i proces globalizacji spowodował, że produkcja towarów nabrała na tempie. W związku z tym firmy musiały zacząć poszukiwać nowych rozwiązań, związanych z koniecznością upłynnienia zalegających towarów - i tak zrodził się marketing, który jest nieodzownym elementem funkcjonowania każdego przedsiębiorstwa.

Rodzaje marketingu

Tworzenie się coraz nowszych rodzajów marketingu związane jest m.in. z postępem technologicznym, który wymusza na producentach działanie na wielu, nieeksploatowanych dotąd, płaszczyznach. Krokiem milowym było powstanie globalnej sieci internetowej, która stała się ogromnym polem do nowych działań marketingowych. Nie sposób wymienić wszystkich rodzajów marketingu, chociażby przez wzgląd na to, że sam marketing internetowy dzieli się na kilkadziesiąt pomniejszych części.

Do najważniejszych form można zaliczyć te, które zostały wypracowane w pracy pod redakcją Muzahima Al-Noorachiego, pt. "Współczesne wyzwania marketingowe - wybrane zagadnienia":

• marketing szeptany;
• marketing partyzancki;
• marketing otoczenia;
• mobilny marketing;
• programy lojalnościowe;
• marketing dziecięcy.

Marketing szeptany

Cechuje się bardzo wysoką skutecznością, ze względu na wykorzystanie osobowych źródeł informacji, które są wiarygodnym kanałem przekazu. Niegdyś utarło się określenie "poczta pantoflowa" - które w dużym stopniu oddaje charakter działań tego marketingu. Polegać on będzie na rekomendowaniu określonego produktu lub usługi przez osoby, które już z nich skorzystały i mają wobec nich pozytywne skojarzenia. Niewątpliwą siłą takiego marketingu jest możliwość bezpośredniego docierania z przekazem "od klienta do klienta". Tego typu działania są naturalną formą rekomendacji, zatem nie posiadają cech przymusu (nie powinny być negatywnie odebrane przez drugą stronę). Dzięki możliwości błyskawicznego docierania z przekazem przez internet, wyewoluowały nowe formy marketingu szeptanego, obejmujące próby rekomendowania określonych produktów poprzez blogi tematyczne, wideo-prezentacje czy artykuły prasowe. Jeśli są dystrybuowane przez specjalistów w danej branży (np. makijażystki zachwalające cechy określonego kosmetyku) mogą bardzo skutecznie oddziaływać na grono odbiorców.

Marketing partyzancki

Jest to tzw. "guerrilla marketing", będzie bazować na kreowaniu nieoczywistych przekazów, nierzadko okraszonych treściami kontrowersyjnymi i obrazoburczymi. Głównym celem jest wywołanie szoku i zdziwienia, a następnie zainteresowania danym produktem potencjalnego konsumenta.

Marketing "związany z otoczeniem"

Z angielskiego - ambient media marketing - to pewien pogląd, zakładający że każdy (dosłownie każdy) fragment przestrzeni zewnętrznej może być elementem do zaaranżowania komunikatu reklamowego. Reklama umieszczana na biletach komunikacyjnych, barierkach przy drogach, kanałach kanalizacyjnych czy chociażby na ciałach bokserów wychodzących na ring, wpisuje się w "ambientową" formę dystrybuowania przekazów marketingowych.

Marketing mobilny

Z języka angielskiego - mobile marketing - skuteczniejsza, w porównaniu z marketingiem prowadzonym poprzez kampanie reklamowe i tradycyjne rodzaje reklamy, forma marketingu, notująca nawet do 25% wyższe wskaźniki efektywności.

Marketing dziecięcy

- kindermarketing - to działania ukierunkowane na najmłodszych odbiorców, którzy stanowią pokaźną grupę docelową o wysokim potencjale. Kindermarketing będzie uwzględniać specyficzne cechy dzieci, związane ze procesem rozwoju małych konsumentów. W ten sposób można nie tylko wpływać na ich preferencje, ale również kreować modę i wyznaczać nowe trendy, chętnie adaptowane przez dzieci. Budowanie pozytywnego wizerunku w oczach najmłodszych ma także zaprocentować w przyszłości, w postaci świadomego, lojalnego konsumenta.

Wśród innych rodzajów marketingu możemy wyróżnić także między innymi:

• kampanie łączone,
• marketing polityczny,
• marketing zapachowy,
• marketing narracyjny,
• i wiele innych przykładów związanych z chęcią kształtowania i spełniania oczekiwań odbiorców, przy opłacalnej wymianie handlowej.